Soğuk kış günleri biter bitmez biraz nefes almak isteyen herkes bahçelerin yolunu tutuyor. Nitekim bahçelerde huzurlu zaman geçirirken çiçek ve bitkiler ile haşır neşir olmanın keyfi başka oluyor. Bu yazıda renkleriyle büyüleyen, kokusuyla baş döndüren bahçe güllerini ele aldık. Bahçelerin olmazsa olmazı olan güller hakkında gerekli tüm bakım ipuçları için okumaya devam edebilirsiniz.
A’dan Z’ye Bahçe Gülleri Bakımı
Bahçe gülleri çeşitleri birbirinden farklı renk ve şekil özellikleriyle öne çıkmasına rağmen neredeyse tümü için benzer bakım rutinleri uygulanıyor. Kokulu bahçe gülleri için dikim aşamasından sulama ve budamaya merak edilen sorular ve cevapları şu şekilde:
- Bahçe gülleri ne zaman dikilir?
İlham verici bir gül bahçesi oluştururken her şeyden önce dikim zamanına dikkat etmek gerekiyor. Bahçe gülleri genellikle ilkbaharın erken dönemlerinde toprak işlenebilir hale gelir gelmez dikiliyor. Eğer saksı gülü yetiştirmeyi düşünüyorsanız, büyüme mevsimleri olan ilkbahar ve yazın herhangi bir döneminde dikebilirsiniz.
Dikim alanının seçilmesi ve hazırlanması:
- Gülleri günde en az 6 saat güneş ışığı alan yerlere dikmelisiniz. Yaprakları kurutarak hastalıkları önlemeye yardımcı olduğu için sabah güneşinin epey önemli olduğunu belirtmek gerekiyor.
- Kısmi güneşte yetişen bahçe gülleri hemen ölmese de zaman içinde zayıflayarak hem beklenenden daha az çiçek açıyor hem de kışı kötü geçiriyor.
- Kış mevsimi sert geçen bir bölgede yaşıyorsanız bir dereceye kadar koruma sağlaması için gülleri bahçe duvarının veya evin yakınına dikebilirsiniz.
- Sarmaşık bahçe gülleri dikmeyi düşünüyorsanız bitkileri birbirine çok yakın bir şekilde dikmeyin; çünkü iyi hava sirkülasyonu gül mildiyosu gibi hastalıkların önlenmesine yardımcı oluyor.
- Bahçe gülleri drenajı yüksek ancak köklerin emmesi için nemi yeterince uzun süre tutabilen topraklara ihtiyaç duyuyor. Bu nedenle geçirgenliği düşük olan ıslak topraklara dikmemeye özen gösterin.
- Gül dikerken pH değeri 5,5 ila 7 arasında olan hafif asidik toprakları tercih etmelisiniz. Ölçüm cihazları ve test araçları kullanarak pH değeri 6,5 olan toprakları arayabilirsiniz.
- Bahçe gülleri nasıl dikilir?
Güller için ideal toprak özelliklerini ve dikim zamanını öğrendiğinize göre kökleri toprakla buluşturmak için kollarınızı sıvayabilirsiniz.
- Öncelikle ellerinizi dikenlerden korumak için sağlam bir iş eldiveni giyin.
- Açık köklü gül fidanlarını dikmeden önce 8 ila 12 saat boyunca bir kova suda bekletin.
- Kapta yetişen gülleri dikecekseniz kökleri gevşettiğinizden emin olun.
- Gülü dikerken planladığınızdan çok daha büyük bir çukur kazmaya özen gösterin. Bahçe gülleri çeşitleri için genellikle 35 ila 45 cm derinliğinde bir çukur kazmak yeterli oluyor. Bununla birlikte gül dikerken bol miktarda gübre eklemeyi unutmayın.
- Yeni yerine alışırken gülü korumak için gövdesinin etrafına gevşek topraklar koyun. Dikim sonra gülleri bolca sulayın.
- Bahçe gülleri nasıl büyütülür?
Bahçe güllerinin asıl hikayesi dikim aşamasından sonra başlıyor. Özellikle sarmaşık bahçe gülleri yetiştirirken hızlı ve sağlıklı bir büyüme için aşağıdaki ipuçlarını uygulayabilirsiniz.
- Bahçe güllerinin hızlı bir şekilde gelişmesi için kullanılan çeşitli gübreler var. Sıvı gübreler hassas bitkilerin büyümesini teşvik ederken yaprakbiti gibi zararlı böcekleri çekme eğilimi gösteriyor.
- Bahçe güllerinizi sağlıklı bir şekilde büyütürken sıvı gübreler yerine çiçeklenme döngüsünden önce başlayarak kompost ve doğal katı gübreler kullanabilirsiniz.
- Nisan ve temmuz ayları arasında ayda bir kez granül gübre uygulayabilirsiniz. Eğer sarmaşık bahçe gülleri yetiştiriyorsanız, her çalı için 1 bardak kadar gübreyi damlama hattının etrafına serpebilirsiniz.
- Mayıs ve haziran aylarında gübreye ek olarak toprağa bir çorba kaşığı kadar epsom tuzu serpebilirsiniz. Epsom tuzundaki magnezyum sülfat büyümeyi hızlandırıyor.
- Bahçe güllerini kalsiyum, kükürt, magnezyum ve fosfat açısından zengin bir kaynak olan muz kabukları büyütmeyi de deneyebilirsiniz. Güllerin muz kabuğundan faydalanması toprağın özelliklerine göre değişiklik gösteriyor.
- Muz kabuklarını gübreleme amacıyla iki farklı şekilde kullanabilirsiniz. Kolay bir yöntem olarak bir şerit muz kabuğunu bitkinin tabanına yerleştirebilirsiniz. Güllerin kabuktaki bileşenlerden daha hızlı faydalanması için doğradığınız muz kabuklarını ağzı kapalı bir kavanozda iki hafta beklettikten sonra karışımı bitkinin dibine dökebilirsiniz.
- Bahçe gülleri nasıl sulanır?
Diğer tüm çiçekler gibi güller de büyümek için topraktaki besinlerin yanı sıra suya ihtiyaç duyuyor. Bahçe güllerini sularken aşağıdaki püf noktalara dikkat edebilirsiniz.
- Güllerinizi özenle sulayın. Kuru yaz havalarında tüm kök bölgesini haftada en az iki kez ıslatın.
- Daha derin köklere ulaşmayan ve mantarı teşvik edebilecek sık sık sığ serpmelerden kaçının.
- Sonbaharda su miktarını azaltın, ancak güllerin tamamen kurumasına izin vermeyin.
- Güller suyu sever fakat kışın toprak çok ıslandığında ölmelerine neden olabilir. Bu yüzden sulama yaparken iyi drenajlı, zengin ve gevşek bir toprak kullandığınızdan emin olun.
- Bahçe güllerini diktiğiniz bölgeye malç uygulaması yapın. Güllerinizin tabanına yaprak parçaları, çimen ve ağaç kabuklarından oluşan 5-6 santimlik tabaka ekleyerek sağlıklı büyümesini teşvik edebilirsiniz.
- Malç uygulaması aynı zamanda suyun korunmasına ve stresin azaltılmasına da yardımcı oluyor. Malç ile bitki sapı arasında yaklaşık 2-3 santim boşluk bıraktığınızdan emin olun.
- Bahçe gülleri nasıl budanır?
Budama işlemi bitkilerin sağlıklı gelişimine katkı sağladığı gibi bahçe peyzajının daha güzel görünmesini sağlıyor. İdeal budama mevsimi ve faydalı ipuçları için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.
- Bahçe güllerini budarken son derece makul olmalısınız. Sonbaharda çok sert budama yaparsanız, bitkiler onarılamayacak kadar zarar görebilir.
- Bahçe gülleri ne zaman budanır diyorsanız, bitkilerin yeni sezon için yapraklarını dökmeye başladığı ilkbahar mevsimini beklemeniz gerekiyor.
- Bitkiye yaprak tomurcuklarını göstermesi için zaman tanıyın, ardından bu seviyenin üzerinde budayın.
- Budama yaparken bitkinin üzerindeki yaşlı ve hastalıklı parçaları alın. Unutmadan, ellerinizi dikenlerden korumak için dirsek hizasına gelen uzun eldivenler giymeyi düşünebilirsiniz.
- Sıcakta ölme riski doğurduğu için bahçe güllerini yaz aylarında budamaktan kaçının. Bununla birlikte büyük gül dallarını üçte iki oranında kesebilirsiniz.
- Gül saplarını budarken gövde üzerindeki tomurcukların hemen üzerindeki bölümü 45 derecelik bir açıyla kesmelisiniz. Bu sayede bitkinin dışa doğru büyümesini teşvik edebilirsiniz.
- Tüm bu işlemleri gerçekleştirirken küçük dallar için budama makası, daha büyük ve uzun saplar için de güçlü budama testereleri kullanabilirsiniz.
Bahçe Gülleri Hastalıkları Nelerdir?
Güller şüphesiz bahçelerin mis kokulu kraliçeleri; ancak ne yazık ki birkaç farklı hastalığa karşı epey hassaslar. Bununla birlikte, çözüm olarak bitkiyi uygun bir yere dikmek, toprağı hazırlamak ve drenajı kontrol etmek gibi çeşitli önleyici bakım uygulamaları var. Peki en yaygın bahçe gülleri hastalıkları nelerdir?
- Kara leke: Kara leke güllerin en sık karşılaştığı hastalıkların başında geliyor. Bitkinin yaprakları ve sapları boyunca siyah noktalar şeklinde ortaya çıkan bu hastalık su yoluyla yayılıyor. Bu nedenle yağmur suyu ve çiy damlacıklarının yoğun olduğu sonbahar mevsiminde yaygın olarak görülüyor. Kara leke hastalığı kükürt bazlı mantar öldürücü spreyler ile tedavi edilebiliyor. Alternatif olarak bir çay kaşığı kabartma tozunu bir litre ılık suda çözerek kendi spreyinizi oluşturabilirsiniz.
- Külleme: Külleme özellikle genç yaprakları etkileyen bir mantarın neden olduğu yaygın bir gül hastalığı olarak biliniyor. Belirtileri arasında yaprakların şekil kaybetmesi ve morarması yer alıyor. Hava yoluyla bulaşan külleme hastalığının yayılmasını önlemek için gül çalılarını ve yapraklarını ıslak ve nemli tutmak gerekiyor. Tedavi için hastalıktan etkilenen kısımları kestikten sonra gülün geri kalan kısmını mantar ilacıyla sterilize edebilirsiniz.
- Gül mozaiği: Virüslerin neden olduğu gül mozaiği hastalığı yapraklarda sarı çizgili desen ve lekeler şeklinde ortaya çıkıyor. Sararma gül çalısının sadece bir bölümünde görünse bile bitkinin tamamı enfekte oluyor. Öte yandan virüs bulaşan güllerin iyileşmesi mümkün olmuyor. Hastalığın yayılmasını önlemek için farklı bitkileri budarken budama makasını temizlemenizde yarar var.
Baharın gelişiyle birlikte bahçeleri süsleyen güller hakkında ihtiyacınız olan tüm bakım aşamalarını öğrendiniz. Şimdi geriye bahçenizin en güzel yerlerine dikmek için çeşitli gül fidanları seçmek kalıyor.