Batı’da kullanılan takvimle bazı benzerlikleri olsa da temel olarak farklı olan Çin takvimi, son yıllarda alıştığımız on iki burçlu zodyağa alternatif sunmasıyla da kendinden bahsettiriyor. Gelin, Çin takvimi nedir, Çin takvimi nasıl hesaplanır, özellikleri nelerdir, Çin Yeni Yılı nasıl kutlanır bakalım ve astrolojiyle ilgisine değinelim.
Çin Takvimi Nedir?
Çin takvimi, şu an kullanılmasa da Çinliler için tarihi önemi olan bir takvim. Yine on iki aydan oluşuyor ama sadece Güneş’i değil Ay’ı da hesaba katıyor. Günümüzdeki asıl önemi aileleri bir araya getirmesi. Bunlar dışında, Çin takvimi özellikleri anlatılırken ülkece çapında festivallerin düzenlendiği, takvimin en renkli kısmı olan Çin Yeni Yılı’ndan da bahsetmek gerekir.
Çin Yeni Yılı nedir?
1. Çin takvimi bir ay-gün takvimidir
Çin resmi olarak Gregoryen takvimini kullanıyor ama geleneksel ay-gün takvimi festival açıdan önem taşıyor. Ay-gün takvimi, Güneş’in ve Ay’ın hareketlerini temel alarak zamanı hesaplar. Buna göre, Çin Yeni Yılı Gregoryen takviminden farklı bir tarihte yer alır. Genelde 21 Ocak ve 20 Şubat arasında bir güne denk gelir.
2. Festivalin kökleri Shang Hanedanı’na kadar uzanır
Büyük ölçüde üzerinde anlaşılan teoriye göre, Çin Yeni Yılı’nın kökeni MÖ 1600-1100 yılları arasında hüküm süren Shang Hanedanı’na kadar uzanır. Bu süreçte, eski yılın sonunu ve yeni yılın başlangıcını belirlemek için tanrılara ve atalara kurbanlar sunulurdu. Vahşi bir canavar olan Nien’in (ki Çincede “yıl” anlamına gelir) yıl sonunda insanlara saldırdığı düşünülürdü; o yüzden Nien’i kaçırmak için yüksek sesler çıkarılır ve parlak ışıklar yakılırdı. Bu uygulama bugün Çin Yeni Yılı kutlamalarına dönüştü.
3. Çin zodyağı 12 yıla bölünmüştür
Batı zodyağı 12 aya bölünmüşken Çin zodyağı 12 yıla bölünmüştür ve hepsi bir hayvanla ilişkilidir. İnsanların, doğum yıllarına hakim olan hayvanın karakterinden etkilendiğine inanılır. Örneğin, 2016 yılı zodyağın dokuzuncu hayvanı olan maymun. Maymun Yılı’nda doğanların akıllı, sosyal, coşkulu ve kendinden emin olduğu söylenir.
4. Yeni yılın akşamı en büyük kutlama zamanıdır
Çin Yeni Yılı 15 gün sürüyor ve her gün kutlama oluyor ama en önemli yemek yeni yılın akşamında olandır. Bu yemekte aileler pirinç ekmeği, mandalina, balık, erişte ve etli hamur gibi geleneksel yemekler yer. Anne babalar evlenmemiş çocuklarına kırmızı zarflarda harçlık verir. Kırmızı renk uğurun sembolüdür. Aileler evlerini fenerler ve kağıt helezonlarla süsler.
5. Aileler yeni yılın uğurlu gelmesi için uğraşır
Aileler yeni yılın uğurlu gelmesi için bazı şeyler yaparlar. Örneğin, uğursuzluk getirir diye eski giysiler giymekten sakınırlar. Bu günde çamaşır yıkamayanlar, bıçak tutmayanlar ve uğurlarını atmamak için çöpü dışarı çıkarmayan aileler de vardır. Birçok aile gece geç saate kadar oturur.
6. Hareketli bir seyahat zamanıdır
Yetişkin çocukların yılbaşında aileleriyle birlikte olması gelenektir. O yüzden epey hareketli bir seyahat zamanıdır. Çin hükümetinin koyduğu bir haftalık resmi tatil bile var. Bu kadar festivalin düzenlenmesi elbette ülke dışından turistleri de mıknatıs gibi çeker. Bu açıdan da hareketlilik yaşanır.
7. Fener Festivali ile sona erer
Sahillerde içindeki mumu yakıp göğe bıraktığımız kağıt fenerlerin aslı işte bu festivalde. Son gün, insanlar bir araya gelip fenerleri yakarlar, havada süzülürlerken seyrederler, havai fişek gösterilerini izlerler, aslan ve ejderha danslarının tadını çıkarırlar, tanyuan yerler ve kıyıda yürürler. Fener yakmak, güzel bir gelecek ve ailelere şans dilemenin bir yöntemidir. (Siz de yakarken aklınızda olsun.)
Çin takvimi yılları nelerdir?
Çin takvimi Fare ile başlar, 12 yıllık döngü şöyledir:
– Fare
– Öküz
– Kaplan
– Tavşan
– Ejderha
– Yılan
– At
– Keçi
– Maymun
– Horoz
– Köpek
– Domuz
Çin zodyağı, daha geniş bir tabirle Çin astrolojisi bu hayvanların karakterlerinin insanların karakterlerini belirlediğini söyler.
Çin zodyağı veya Çin takvimi doğru mu?
Takvim zamanı ölçmek ve ölçeklendirmek için kullanılan bir araç. Zodyak ise Güneş’in ve gezegenlerin döndüğü bir gökkubbe kuşağıdır, yani bir araç değil. Zodyak astronomik bir terim olmasına rağmen astrolojide insan hayatına etki ettiği ileri sürülür. Çin’de de durum aynı. Çin takvimi kendi içinde tutarlı bir sistemdir, Güneş ve Ay’ı temel alır ve doğrulanabilir ama astrolojide gök cisimlerinin insan hayatına etkisi bilimsel olarak kanıtlanmadığı için doğru demek şimdilik mümkün değil. Ama eğlenceli olduğu kesin.
Başka ülkeler de Çin takvimi benzerleri kullanılıyor mu?
Farklı isimlerle evet. İlköğretim yıllarından belki aklınızda kalmıştır: Türklerin kullandığı 12 hayvanlı takvim de hemen hemen aynı hayvanlarla birlikte kullanılır. Hatta Balkanlarda Bulgarlarla birlikte Slav diline ve Ortodoks Hristiyanlığa bile geçmiştir.
Çin takvimi ile alakalı düşüncelerinizi ve fikirlerinizi yorum bölümünde bizimle paylaşabilirsiniz. :)
Kendinizi daha yakından tanıyın. Biyolojik saatinizin nasıl işlediğini öğrenmek için tıklayın!