Yaz sıcaklarına çözüm olarak kendinizi ilk fırsatta evinizin bahçesine atıyorsanız, yalnız değilsiniz. Doğaya düşkün, çiçeklerle iç içe olmayı seven herkes bahçelerin cazibesine kapılmaktan büyük keyif alıyor. E tabii, bu keyifli ambiyansın tadını kesintisiz bir şekilde çıkarmak için akşam karanlığına ışıltılı dokunuşlar yapmak gerekiyor. Pratik ışıklandırmalardan dekorasyon fikirlerine, lamba seçiminde dikkat edilmesi gerekenlerden yerleşim şemalarına kadar bahçe aydınlatma sistemleri hakkında merak edilen tüm bilgileri bu rehberde bir araya getirdik.
Verimli ve Estetik Bir Bahçe Aydınlatması için 3 Temel Kural
Söz konusu bahçe ışıklandırması olunca, aydınlatılması gereken yerler kadar karanlığa terk edilmesi gereken noktalar da olabilir. Bu nedenle bahçe ışıkları seçimine geçmeden önce iyi tasarlanmış bir aydınlatma projesi için dikkate alınması gereken 3 temel kurala değinmek gerekiyor.
- Bahçenizde en beğendiğiniz noktaları ve özellikleri belirleyin. Genel bir aydınlatmadan ziyade küçük bir gölet, ihtişamlı bir ağaç ya da şirin bir çardağı spesifik bir şekilde vurgulamak isteyebilirsiniz.
- Gün içinde pek öne çıkmayan sönük görünümlü kısımları belirleyerek, bu yerleri bahçe dekorasyonu projenizin öne çıkan bölgeleri haline getirin. Nitekim, basit bir taş duvar bile geceleri ışık ve gölge oyunlarıyla mükemmel bir manzaraya dönüşebilir.
- Bahçe aydınlatma ürünleri seçerken görselliğin yanı sıra fonksiyonel özelliklere de dikkat edin. Davetkar bir ambiyans yaratırken merdiven ve dolambaçlı yolları yaralanma riski olmadan, rahatça hareket edebileceğiniz şekilde aydınlatmayı deneyin.
Bilmekte Fayda Var: Bahçe ışığı kullanmaktaki amacın ışık kaynağının kendisini değil, aydınlatmanın etkisini görmek olduğunu unutmamalısınız. Haliyle lamba ve ampullerin görsel tasarımlarından ziyade fonksiyonlarına odaklanmak ve doğru ışıklandırma tekniklerini uygulamak gerekiyor.
Fonksiyonlarına Göre Bahçe Aydınlatma Ürünleri
Artık nereyi ışıklandırmanız gerektiğini bildiğinize göre, geriye aydınlatmayı hangi şekillerde yapacağınıza karar vermek kalıyor. Peyzaj ışıklandırmasında kullanabileceğiniz bahçe aydınlatma modelleri tasarım, fonksiyon ve ışık türüne göre birbirinden farklı seçeneklerle öne çıkıyor.
- Spot Işıkları
Spot ışıkları derinlik elde etmek ve bahçe atmosferini tam anlamıyla yansıtmak için harika seçeneklerin başında geliyor. Genellikle büyük yeşillikler, çeşmeler, ağaçlar ve heykellerin alt tarafında kullanılıyor. Bahçe spot ışıklarını seçerken nesnelerin yüksekliğini referans alabilirsiniz. Büyük ağaç diplerini aydınlatmak için yüksek watt çıkışlı LED ışıklar; daha küçük çalılıkların altı içinse 12 watt ve altındaki bahçe spotlarını tercih edebilirsiniz.
- Zemin Bahçe Işığı
Zemin ışıkları adından da anlaşılacağı üzere yere takılan ve genellikle yürüyüş yollarını aydınlatmak için kullanılan armatürlere deniyor. Bahçedeki detayların görünürlüğünü artıran zemin ışıkları, yukarı doğru yaydığı dalgalarla ağaç diplerine ya da şirin patikalara mükemmel bir efekt ekliyor. Geniş bir bahçeye sahipseniz ve kusursuz bir ışıklandırma sistemi kurmak istiyorsanız, zemin ışıkları ve spot ışıklarını harmanlayarak ilham verici görünümler elde edebilirsiniz. Zeminde kullanılan bir bahçe aydınlatma solar, elektrik veya pil gibi çeşitli enerji kaynaklarından yararlanabiliyor.
- Aplik ve Duvar Armatürleri
Duvar, çit ve ağaç gibi farklı yerlere monte edilebilen bahçe aydınlatma armatürleri işlevsel ve dekoratif özellikleri bir arada sunuyor. Genellikle evlerde tercih edilen duvar aplikleri bahçelerde mimari ayrıntıları ve peyzaj özelliklerini ön plana çıkarmak için de kullanılıyor. Duvar diplerindeki patikaları ışıklandırmak için de fonksiyonel bir seçenek olan duvar armatürleri modern, klasik ve ahşap tarzların yanı sıra rüstik su borusu görünümleriyle de öne çıkıyor.
- Bahçe Aydınlatma LED Projektör Ürünleri
Güvenlik aydınlatması olarak da kullanılan LED projektör modelleri özellikle geniş alanları ışıklandırmak için tercih ediliyor. 120 dereceye kadar parlak ışık huzmeleri yayabilen bahçe projektörleri, duvara monte edilen modellerin yanı sıra büyük arka bahçeler ve park alanlarında kullanılabilen tasarımlardan da oluşabiliyor.
- Bahçe Aydınlatma Direği
Aydınlatma direkleri hemen her bahçede olması gereken temel ışıklandırma çözümleri arasında yer alıyor. Araba yolları ve patikalar boyunca seyir ışıklandırması işlevi gören direk yapılı tasarımların eşit aydınlatma yapabilmesi için düzenli aralıklarla yerleştirilmesi gerekiyor. Etkili ve davetkar bir giriş oluşturmak için direkleri yolun iki tarafına da yerleştirmeyi deneyebilirsiniz.
Farklı ihtiyaçlara göre uzun ve kısa boy seçenekleri bulunan bu tip ışıklar korozyona dayanıklı malzemeler kullanılarak üretiliyor. Özellikle toz boya kaplamalı bahçe aydınlatma direği modelleri yağmur, kar ve çamur gibi hava koşullarına karşı uzun süreli direnç gösteriyor.
- Döşeme ve Merdiven Işıkları
Yukarı yönlü döşeme aydınlatmaları tıpkı gömme zemin ışıkları gibi güvenlik amacı taşıyor. Ahşap zemin döşemelerinde, merdiven ve havuz kenarlarında kullanılan bu küçük aydınlatmalar genellikle 5 watt ve altındaki güç değerlerinden oluşuyor.
Güç Kaynağına Göre Bahçe Aydınlatma Sistemleri
Güç kaynağı, ihtiyaçlarınıza uygun bahçe aydınlatma çözümlerini ararken göz önünde bulundurmanız gereken faktörlerin başında geliyor. Çünkü enerji tüketiminden ışıkların sabit veya taşınabilir olmasına kadar birçok durumu etkiliyor.
- Elektrikli Bahçe Aydınlatma Çözümleri
Evinize yakın bir aydınlatma sistemi kurmak istiyorsanız, elektrikli çalışan dış mekan ışıkları en ideal seçim olabilir. Bu tür bahçe ışıkları, doğrudan evinizin elektrik şebekesinden beslenmek üzere tasarlanıyor. Bu nedenle işinin ehli, profesyonel kişilerce kurulması gerekiyor. Elektrikli bahçe aydınlatma lambaları parlaklık anlamında tatmin edici bir performans gösterse de ek maliyetleri de göz önünde bulundurmalısınız.
- Güneş Enerjili / Solar Bahçe Aydınlatma Sistemleri
Bahçenizi hem düşük maliyetli hem de verimli bir şekilde ışıklandırmak için ihtiyacınız olan bahçe aydınlatma güneş enerjili sistemlerden oluşuyor. Bu tip ürünler güneşten gelen enerjiyi özel olarak geliştirilmiş bir pilin içinde depolayarak çalışıyor. Gündüzleri depolanan enerji karanlık bastığında etkinleştirilerek taşınabilir sistemler sayesinde bahçenin herhangi bir yerini aydınlatmak için de kullanılabiliyor. Üstelik pil teknolojisinin de eskisinden daha gelişmiş olması sebebiyle daha uzun süre ışıklandırma sunuyor.
- Şarjlı Bahçe Aydınlatma Sistemleri
Gündelik ve kısa süreli kullanımlar için pratik deneyimler sunan taşınabilir bahçe aydınlatmaları, özellikle dış mekan partilerinde tercih ediliyor. Şarjlı bir bahçe aydınlatma armatürü, LED fenerler ve ampullere kadar çeşitli şekil ve boyutlara sahip alternatiflerden oluşuyor. Geniş alanların uzun süreli ışıklandırılmasında beklenen performansı veremediği için yalnızca yemek masalarının etrafında ya da dekoratif kullanımlar için tercih ediliyor.
Bahçe Aydınlatma Sistemleri Kurulumu Nasıl Olmalıdır?
Bahçe lambaları ya doğrudan şebekeden ya da 12 veya 24 voltajlı düşük akım sağlayan bir transformatörden gelen elektrik aracılığıyla çalışabiliyor. Her ikisinin de kurulumu için nitelikli bir elektrikçiye ihtiyacınız olabilir. Ayrıca güç kaynağı kurulumu yapıldıktan sonra RCD korumalı, su geçirmez priz kullanımına dikkat etmenizde fayda var. Kurmanız gereken transformatör boyutunu ise kolayca hesaplayabilirsiniz. Yeni aydınlatma düzeninizde kullanmak istediğiniz lambaların watt değerlerini ve sayılarını tek tek çarpmanız yeterli. Örneğin, 15 watt’lık 4 adet bir ışık düzeneği için 60 watt’lık bir trafoya ihtiyacınız olabilir.
Bahçe Aydınlatma Ürünleri Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bahçe ışıkları söz konusu olduğunda fonksiyon, tasarım ve verimlilik anlamında çeşitli özellikler sunan birbirinden farklı model öne çıkıyor. Tek tip bir aydınlatmadan söz etmek mümkün olmadığı gibi her bahçenin kendine özgü ihtiyaçları bulunuyor. Bu sebeple bahçenize en uygun lamba ve ışıkları bulmak için bazı kurallara dikkat etmelisiniz.
- Üç temel aydınlatma türünü dahil edin.
Yaz bahçenizi ışıl ışıl bir manzaralara hazırlarken kullanmanız gereken üç temel aydınlatma türü bulunuyor: Ortam, görev ve vurgu. Ortam aydınlatması sarkıt ışıklar, direk ışıkları ve duvar lambaları ile sağlanıyor. Görev aydınlatmaları ise yol lambalarının yanı sıra merdiven ve güvenlik ışıklarını içeriyor. Son olarak, dış mekandaki spesifik noktaları vurgulamak için spot ışığı ve zemin lambaları gibi seçenekleri tercih etmeniz gerekiyor.
- Maliyet hesabı yapmayı unutmayın.
Alışverişe başlamadan önce, tam olarak ne kadar aydınlatmaya ihtiyacınız olduğunu belirlemelisiniz. Bir alanın ne kadar ışık gerektirdiğini hesaplamak için metrekare cinsinden yüzölçümünü 15 ile çarparak yüzeysel bir değer elde edebilirsiniz. Örneğin, 10 metrekarelik bir alanı toplamda 150 watt değerinde bir bahçe aydınlatma LED sistemi ile ışıklandırabilirsiniz. Tabii, kullandığınız ışık kaynağından lamba tasarımlarına kadar birçok faktörün bu değeri etkilediğini belirtmek gerekiyor.
- Bahçenizin ışıklandırma şemasını önceden planlayın.
Çok büyük ölçekli armatürler seçmeden önce kullanılabilir alanları gözden geçirin. Işıklandırmalar için bahçenizin krokisini çizerek yerleşim şeması oluşturmak iyi bir fikir olabilir. Ortam estetiğini artırmak için kabloların görünmediği bahçe ışıklarını seçmenizde yarar var. Ayrıca, yüksek kaliteli ve sert hava koşullarına dayanıklı malzemelerden yapılmış bahçe aydınlatma modelleri tercih ettiğinizden emin olmalısınız.
- LED ışıklara sahip lambaları kullanın.
Geleneksel halojen filaman tabanlı aydınlatmaların yerine LED ışıkları kullanarak birçok açıdan avantaj sahibi olabilirsiniz. İlk olarak, LED aydınlatmalar hem verimlilik hem de bakım açısından daha fazla fayda sağlıyor. Aynı şekilde LED bahçe lambaları halojenlere göre daha uzun ömürlü oluyor. Böylece ampulleri değiştirmeye gerek kalmadan uzun yıllar boyunca ışıklarınızın keyfini çıkarabilirsiniz. Enerji tüketimi söz konusu olduğunda da LED lambalar bir adım öne geçiyor. LED bahçe ışıkları ortalama %80 daha fazla enerji tasarrufu sunuyor.
- Hafif ve yumuşak ışıkları tercih edin.
Misafirleriniz akşam yemeğinin tadını çıkarırken üzerlerinde parlak bir spot ışığı görmek istemeyebilir. Bu nedenle dış mekan aydınlatmalarında göz yormayan, yumuşak bir ışıltı veren alternatifleri tercih etmelisiniz. Hatta bahçe aydınlatma sistemleri kurulumunda dimmer, Türkçe adıyla ışık azaltıcı anahtar, kullanarak ambiyansa uygun değişimler yapma fırsatı elde edebilirsiniz.
Işık Oyunları: Bahçelerde Görsel Efekt Oluşturma Teknikleri
Bahçe peyzajıyla uyumlu, verimli çalışan ve pratik bir aydınlatma ürünü almış olsanız bile, bunu en iyi şekilde kullanmanız gerekiyor.
İşte en bilinen bahçe ışıklandırma teknikleri:
- Aşağı Aydınlatma: Kapıları aydınlatmak veya merdivenleri güvenli hale getirmek için kullanılan aşağı aydınlatma tekniği, uygulanan bölgeyi göz alıcı bir ışıltıyla tanımlamaya yarıyor.
- Yukarı Aydınlatma: Bahçe dekorları için dramatik bir etki yaratmak istiyorsanız, görkemli bir ağacı ya da heykel gibi büyük nesneleri öne çıkarmak için zeminden yukarı doğru ışık yayan aydınlatma seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.
- Çapraz Aydınlatma: Bahçenizdeki herhangi bir ögeyi ön plana çıkarmanın yolu çapraz ışık efektlerinden geçiyor. Işık oyunlarını keşfetmeye başladıkça göz kamaştıran çiçeklerin zıt taraflarına spot ışıkları yerleştirerek bahçenizin başrolü haline getirebilirsiniz.
- Siluet Oluşturma: Bitkilerin haricinde sıra dışı figürler kullanmayı seviyorsanız, bunları gece karanlığında da vurgulamak isteyebilirsiniz. Nesneler ve bitişik yapılar arasında kalan bölümleri aydınlatarak çeşitli siluetler oluşturabilirsiniz.
- Gölgeleme Tekniği: Küçük fidanların veya bahçe dekorlarının dibine spot ışığı yerleştirerek uygun bir açıyla duvar ve çitlere yansıtabilir, mükemmel gölge manzaraları elde edebilirsiniz. Ayrıca bitki yataklarındaki ögelerin dokularına, şekillerine ve yükseklik farklılıklarına dikkat çekerek derinlik yaratabilirsiniz.
Bahçe Aydınlatma Dekorasyon Önerileri
Karanlık çöktüğünde modern, iyi tasarlanmış ve davetkar bir bahçede keyifli vakit geçirmeyi kim istemez ki? Bahçenizi yaz akşamlarının favori mekanı haline getirmek için ihtiyacınız olan dekorasyon önerilerini sizin için listeledik:
- Yemek alanına hacim katmak için sarkıt lambaları kullanın.
Kalabalık aile yemekleri için şık ve iyi aydınlatılmış bir kamelya dekoru oluşturmak istiyorsanız, halatlı veya sarkıt ışıkları kullanabilirsiniz. Böylece hem masadaki ögeleri vurgulayabilir hem de iç mekandan farksız bir bahçe aydınlatması elde edebilirsiniz.
- Bahçenizi mum ve fenerler kullanarak bohem cazibesiyle tanıştırın.
Armatür ve projeksiyon gibi seçenekler aydınlatmanın temelini oluştursa da dekoratif görünümlerin yolu bahçe ışık süsleme uygulamalarından geçiyor. Çardak, havuz kenarı veya çit kenarlarını parıltılı mum ve fenerlerle süsleyerek davetkar bir atmosfer oluşturabilirsiniz. Özellikle romantik bir ortam yaratmak için ağaç dalları arasından geçirilmiş LED ışıklar iyi bir fikir olabilir.
- Rüstik görünümler için bakır tonlarına yoğunlaşın.
Bahçe lambaları seçerken siyah ve beyaz gibi klasik renklerin dışına çıkarak, mümkün olduğunca kahverengi ve tonlarına yoğunlaşarak rüstik manzaralar oluşturabilirsiniz. Basit ama etkili bir uygulama için bakır renklerine sahip duvar lambası ve sarkıtları sarı ışıklarla desteklemeyi deneyebilirsiniz.
- LED çubuklarla büyük saksıları sahneye çıkarın.
Bahçe aydınlatmasında alışılmış sınırların dışına çıkmak istiyorsanız, ihtişamlı saksılarınızı hava karardıktan sonra da ön plana çıkarmayı deneyebilirsiniz. Saksının ister içinde ister dışında kullanabileceğiniz LED çubuklar, zıt pozisyonlara yerleştirildiğinde ışık dalgalarını birbiriyle çarpıştırarak yeşilin farklı tonlarını gün yüzüne çıkarıyor.
- Havuz ve su birikintilerini ışıklandırarak kusursuz yansımalar yaratın.
Havuzlu bir bahçeye sahipseniz şanslısınız. Eğer değilseniz; yine de endişelenmeyin, çünkü genişçe seramik saksıyı süs havuzu olarak kullanabilirsiniz. Su altı aydınlatma sistemlerini dekoratif kurbağa figürleri veya yapay nilüfer çiçekleriyle destekleyerek uhrevi bir etki yaratabilirsiniz. Dilerseniz, suda yüzen mum tasarımlarıyla kısa süreli bahçe keyfinize yaratıcı bir dokunuş da yapabilirsiniz.
- Bahçe mobilyalarınızı gölgede bırakmayan ışıklara yönelin.
İster modern bir dekorasyona ister retro veya vintage esintili bir verandaya sahip olun, bahçe mobilyaları ile uyumlu, taşınabilir ışıklara yatırım yapmayı düşünebilirsiniz. Gri mobilyaların karanlıktaki koyu görünümünü dengelemek için yumuşak sarı tonlarını tercih ederek ahenkli bir ambiyans yaratabilirsiniz. Öte yandan, kahverengi ahşap mobilyaların yarattığı kış bahçesi havasını soluk beyaz tonlarıyla pekiştirebilirsiniz.
- Favori ağacınızı sıralı ışıklarla süsleyin.
Modası geçmiş gibi görünebilir, ancak ağaç ışıklandırması sadece yılbaşı kutlamalarına özgü değil. Bahçenizi peri masallarını andıran bir atmosfere kavuşturmak için en sevdiğiniz ağacın kalın gövdesinden ince dallarına kadar çeşitli yerlerini LED ışık dizileriyle sarabilirsiniz. Özellikle ön bahçelerde tercih edilen bu dekorasyon tekniği sonbahar ve kış mevsimlerinin vazgeçilmezleri arasında yer alıyor.
- Kağıt fenerler ile bahçenizde festival havası yaratın.
Büyük bir bahçeyi aydınlatmak için kısıtlı bir bütçeye sahipseniz, kağıt fener gibi dekoratif aydınlatmalar sayesinde etkili ve neşeli bir ışıklandırma şeması oluşturabilirsiniz. Üstelik maviden kırmızıya, beyazdan pembeye kadar onlarca farklı renk alternatifi sunan kağıt fener modelleri ile bahçenizi doğum günü ve yıldönümü kutlamalarının merkezi haline getirebilirsiniz.
Uzun lafın kısası, bahçe aydınlatmaları evlerle kıyaslandığında daha zengin alternatifler sunuyor. Hem verimliliği yüksek güneş enerjili aydınlatmalar hem de farklı bölgeleri ışıklandırmak için özel olarak tasarlanan lambalar olsun, seçim yaparken kararsızlık yaşatan farklı seçenekler bulunuyor. Kaliteli ürünler seçtikten sonra bunları en iyi tekniklerle bir araya getirmeli ve bahçe dekorasyonu fikirleri ile son bir dokunuş yapmalısınız.