Nüfus denilince akla bir coğrafi alanda bir arada yaşayan gruplar veya türler gelir. Söz konusu insanlar olunca, bu coğrafi alan elbette Dünya. Hızla artan nüfus ve bu nüfusun karşılaştığı sorunlar Birleşmiş Milletleri harekete geçmeye sevk etmiş ve 11 Temmuz Dünya Nüfus Günü olarak belirlenmiş.
11 Temmuz Dünya Nüfus Günü Nedir?
Yılın hemen her günü bir konuya adanmış durumda. Peki, Dünya Nüfus Günü nedir ve ne işe yarar? Dünya Nüfus Günü’nün temel amacı dünya çapındaki nüfus sorunlarına dikkat çekmek. Dünya Nüfus Günü ilk olarak 1989 yılında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın Yönetim Konseyi’nde düzenlendi. O sırada 11 Temmuz’da 1987 kutlanan ve dünya nüfusunun beş milyara ulaştığı tarih olan Beş Milyar Günü’ne halkın ilgisinden ilham almıştı. Dünya nüfusunun ne kadar hızlı arttığını merak ediyorsanız size şöyle bir bilgi de verelim: Yedi Milyar Günü 31 Ekim 2011 tarihinde kutlandı. 2017’nin Temmuz ayı itibarıyla da dünya nüfusu 7,5 milyar civarında.
Sırf bu örnekler bile aslında bu denli hızla artan bir nüfusun sorunlarına dikkat çekecek bir Dünya Nüfus Günü’nün gereğini gösteriyor. Dünya Nüfus Günü aile planlaması, toplumsal cinsiyet eşitliği, fakirlik, anne sağlığı ve insan hakları gibi birçok nüfus sorununa dikkat çekmek için düzenlenen bir gün. İstanbul Halk Sağlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) web sitelerinde Dünya Nüfus Günü’nün Türkiye’deki yansımaları hakkında bilgi bulmanız mümkün.
Dünya Nüfus Sıralamasındaki En Kalabalık Ülkeler Hangileri?
Dünya nüfusu her yerde aynı yoğunlukla dağılmamıştır. Gelişmiş şehir merkezlerinin ve tarıma müsait toprakların nüfusunun daha fazla olması beklenirken coğrafi açıdan çetin ve iklim açısından elverişsiz alanlarda nüfusun seyrek olması olağan bir şeydir. Ama aile planlaması ve ülkelerin kendi içlerindeki politikalar gibi nedenlerle de nüfus dengesizlikleri ve sıkıntıları baş gösterebilir.
Peki, dünya nüfus sıralamasında ülke nüfusları ne kadar? En kalabalık ülkeler hangileri? En az nüfuslu ülkeler hangileri? Dünyanın en kalabalık ülkesi, 2017 itibarıyla yine Çin. Bu ülke, 1.384.090.000’lık nüfusuyla dünya nüfusunun %18,4’ünü oluşturuyor. İkinci ülke, Çin’i oldukça yakından takip eden Hindistan. Bu ülke de 1.318.090.000’lik nüfusuyla dünya nüfusunun %17,5’ini oluşturuyor. Yani anlayacağınız sadece iki ülke dünya nüfusunun neredeyse %36’sını meydana getiriyor.
Diğer ülkeler ise onlardan çok daha az yoğunluğa sahip. Mesela üçüncü sırada yer alan ABD 326.352.000 nüfusa sahip ve bu da %4,33’lik bir oran demek. Dördüncü sırada Endonezya nüfusunun ve beşinci sırada Brezilya nüfusunun bulunduğu listede Türkiye nüfusu on dokuzuncu sırada. 195 ülkenin en az nüfuslu olanı ise 8000 kişiyle Vatikan. Tam bağımsız olmayan ülkeleri de katarsak Avusturalya’nın Cocos Adaları 550 ve Birleşmiş Krallık’ın Pitcaim Adaları 57 kişi ile dünyanın en az nüfusa sahip olan bölgeleri
Dünya Bu Kadar Nüfusu Kaldırabiliyor mu, Kaldırabilecek mi?
Dünya üstüne yaşayan birer insan olarak hepimizin endişesi benzer: Dünya bu kadar hızlı artan bir nüfusu kaldırabilecek durumda mı? Şaşırtıcı bir şekilde aslında doğanın kaynakları umduğumuzdan çok daha bol. Ama yanlış politikalar yüzünden onlardan yararlanılamıyor veya daha kötüsü kaynaklar bilinçsizce tüketiliyor.
Örnek vermek gerekirse, Dünya Nüfus Günü’nün de radarında olan, Afrika’daki su sorunu aslında doğru bir politikayla çözülemeyecek bir sorun değil. Tarım alanlarını koruyarak sağlıklı tarım ürünlerini yetiştirmek de yine doğru politika ve bilinçle sürdürülebilir. Fosil yakıtlardan mümkün olduğunca uzaklaşarak doğal rüzgar ve güneş enerjisine yönelmek de uzun vadede birçok insanı ve ekonomiyi kurtarabilir.
Elbette burada devletler kadar her birimize de büyük görevler düşüyor. Dünya Nüfus Günü’ne bu yıl da bu gözle bakmayı denemeye ne dersiniz?
Bir 90’lar klasiği olan nüfus sayım günleri ile ilgili nostaljik bilgileri bu yazımızda derledik.