Kışın gelmesi ile birlikte şifonlar kaldırıldı, yerini yünler aldı. Pekiyi kış sezonunun habercisi o güzelim yün kazaklar, çoraplar ve şallar acaba gerektiği gibi yıkandı mı? Yaz kıyafetlerinize yer açmak için hurçladığınız ya da farklı bir gardıroba kaldırdığınız yün kışlıklar, ister istemez uzun süre havasız ve ışıksız kaldığı için “temiz” çamaşır hissini kaybedebilir; kaldırmadan önce her birini yıkayıp ütülemiş olsanız bile. En sevdiğiniz yün kıyafetlerinize eski formunu kazandırmak, mis gibi kokmalarını sağlamak ve bunu yaparken hassas yün yapılarına zarar vermemek için yünler nasıl yıkanır, gelin hep birlikte öğrenelim.
Başlamadan Önce: Yünler Neden Ayrı Yıkanmalı?
Yünlü kıyafetlerinizi standart pamuklularınız ile birlikte yıkayamıyor olmanızın birkaç temel sebebi var. Bunların ilki ve belki de en önemlisi, pamuklu kumaşa oranla çok daha hassas yapıda olmalarıdır. Yün, bu hassasiyeti sebebi ile çekmeye en meyilli olan kumaşlardan bir tanesidir. Bununla birlikte söz konusu yüzde yüz katkısız yün materyal olduğu zaman bu tür kıyafetlerin pamuklu ya da sentetiklerle birlikte aynı makinede yıkandığında diğer kıyafetler üzerinde kalıntı bırakma olasılığı oldukça yüksektir. Çekmemesi ve yün kalitesinin zarar görmemesi için yünlülerin pamuklulara oranla daha farklı bir ısıda yıkanıyor olması ve tercihen onlara özel bir deterjan ile temizleniyor olması çok önemlidir. Bu yüzdendir ki yünlülere özel bir “Yünler nasıl yıkanır?” sorunsalı meydana gelmekte ve farklı yıkama yöntemleri önerilmektedir.
Yünler Nasıl Yıkanır: Elde
Bildiğiniz üzere çamaşır makineleri yüksek hızda ve devirde çalıştıkları için yün, kaşmir ya da ipek gibi bazı narin kumaşlara zarar verebilme potansiyeli taşıyor. Her ne kadar günümüzde üretilen çoğu çamaşır makinesinin bu saydığımız her kumaş türüne özel bir yıkama programı olsa da, kimimiz yine de o en sevdiği kazağı makineye atmaya ve orada dönüp durmasına seyirci kalmaya kıyamıyor. Eğer siz de böyle düşünenlerdenseniz, elde yünler nasıl yıkanır adımlarını öğrenmeniz işinize yarayacaktır.
Elde yün yıkama işlemine başlamadan önce geniş bir leğene ılık su doldurun ve içerisine bir kapak hassas çamaşırlara özel olarak üretilmiş sıvı deterjan ekleyin. Suyun içerisine yün parçayı yerleştirin ve tamamen ıslanmasını sağlayın. Bir dakika boyunca yün kıyafeti suyun içerisinde ellerinizi kullanarak nazik bir şekilde gezdirdikten sonra 10 dakika boyunca suyun içerisinde kalmasına izin verin. 10 dakikalık sürenin dolmasının akabinde parçayı sudan çıkartın, fazla su çıkana kadar sıkın ve deterjanlı suyu boşaltarak temiz su ekleyin. Kazağı tekrar leğenin içine yerleştirin ve aynı el hareketleri ile onu bir dakika boyunca temiz suda durulayın.
Yünler Nasıl Yıkanır: Makinede
Söz konusu yünler nasıl yıkanır sorusunun cevabı olduğu zaman makinede yün yıkamak da bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Güncel teknoloji ile donatılmış olan çamaşır makineleri, başta yün olmak üzere neredeyse tüm hassas kumaşlara özel, kişiselleştirilebilir yıkama programları ile birlikte geliyor.
Makinede yünlülerinizi yıkamadan önce kıyafetin üzerindeki etiketi dikkatlice okuyor olmanız çok önemli. Çoğu yün kazak ya da hırkanın iç kısmında yer alan etikette, nasıl yıkanması gerektiği ile ilgili detaylı bilgiler bulunuyor. Eğer kazağın üzerinde kesinlikle çamaşır makinesinde yıkanmaması gerektiğine dair bir ibare yer alıyorsa kendisini sadece elde yıkıyor olmanızda fayda vardır.
Eğer böyle bir uyarı söz konusu değilse, yün parçayı makineye atmadan önce onu yün yıkama filesine yerleştirin. Bunu yapmak elbette zaruri değildir ancak çamaşır makinesi yıkama filesinin yünlülerin içerisinde bulunan narin lifleri koruma altına aldığı kullanıcılar tarafından gözlemlenmiştir. Kıyafetinizi makineye yerleştirdikten sonra makine ayarını “Yünlüler” programına getirin. Eğer böyle bir ayar yoksa makineyi en soğuk yıkama derecesine ayarlayın. Makinede yün yıkarken kullandığınız deterjanın da önemi büyük; tercihen yünlülere özel olarak tasarlanan bir deterjan ya da hassas kumaşlara özel bir bebek deterjanı kullanabilirsiniz.
Yünler Nasıl Kurutulur?
Farklı yün yıkama yöntemlerine değindikten sonra bir diğer önemli konuya parmak basmak isteriz: Yünlüleri kurutmak. Gardırobunuzun favorisi olan o çok sevdiğiniz yün kazağınıza her zamanki formunu kazandırmak ve mağazadan çıktığı gibi görünmesini sağlamak için birkaç yün kurutma tüyosuna ihtiyaç duyabilirsiniz. Yünün çekmeye ve küçülmeye meyilli kumaşlardan olduğunu daha önce de belirtmiştik; uygun ısıda ve devirde yıkasanız bile ıslandıktan sonra yün bir parçayı her zamanki ebatına getirmek biraz uğraş gerektirebilir.
Yünlülerinizi kuruturken herhangi bir kıyafetinizi kuruttuğunuz gibi çamaşır askısına asma yöntemini kullanırsanız, uzun vadede esnemesine ve düzgün şeklini kaybetmesine yol açabilirsiniz. Yün bir kazak kurutmanın ideal yolu, onu kuru ve temiz bir havluya sarmaktır. Kazağınızı havlunun üzerine yerleştirin ve alt kenardan başlayarak havluyu kazak ile birlikte sarmaya başlayın. Havluyu tamamen sardıktan sonra nazikçe sıkın ve içerisinde birikmiş olan fazla suyu boşaltın. Bunu yaparken havluyu çekiştirmeyin, bükmeyin ya da döndürmeyin. Ardından havluyu açın, kazağı içinden alın ve onu başka bir kuru havlu üzerine yerleştirin. Kuruyana kadar bu şekilde kalması gereken kazağınız, içinde buharlı nemlendirici çalışan bir odada daha çabuk kuruyacaktır.
Yün Çektiyse…
Elbette yün yıkamanın püf noktaları arasında bir de çeken yün kumaşı yeniden hayata kazandırmak yer alır. Tüm uğraşlarınıza ve çabalarınıza rağmen kazağınız çektiyse, bu ipuçlarını kullanarak ona yeniden eski şeklini vermeniz mümkün olabilir:
- Kazağı eski formuna kavuşturmak için müdahaleyi henüz ıslakken yapmanız gerekir. Çektikten sonra kurumuş olan bir kazağı esnetmeniz mümkün değildir.
- Kazağı önce en üstten ve en alttan, ardından da yanlardan tutturarak en esnek haline gelecek şekilde yerleştirin.
- Eğer uzun kollu bir kazak ise aynı işlemi kolları için de gerçekleştirin.
- Altına kuru bir havlu yerleştirerek bu şekilde kurumaya bırakın.
- Daha etkili bir esnetme yöntemi için kazak ile havluyu raptiye kullanarak sabitleyebilirsiniz.