Kaktüs Bakımı ve Sulaması Nasıl Yapılır?

Evde bitki yetiştirmek isteyenler için sayısız alternatif mevcut ancak kaktüslere ayrı bir parantez açmak gerekiyor. Minimal formlardan alacalı türlere kadar yüzlerce farklı şekil ve boyut sunan bu dikenli bitki, ev dekorasyonlarına çöl dokunuşu yapıyor. E tabii statik bir dekordan daha fazlası olan kaktüsler uygun bakım koşullarına ihtiyaç duyuyor. Kaktüs bakımı nasıl yapılır diye merak ediyorsanız, toprak seçiminden çoğaltmaya kadar tüm püf noktaları bu bitki bakım rehberinde bulabilirsiniz.

Yeni Başlayanlar için Evde Kaktüs Bakımı

Evde çiçek ve bitki yetiştirmek bir noktaya kadar zahmetli olabilir, bakım uygulamaları zamanla basit bir rutin haline geliyor. Bakımı kolay olan kaktüs bitkisi de bu anlamda önemli avantajlar sunuyor. 

Kaktüs bakımı püf noktaları için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz

Kaktüsünüz için en uygun saksıyı seçmeye başlayın.

Yeni başlayanlar için kaktüs bakımı her şeyden önce iyi bir saksı seçimi gerektiriyor. Kaktüs saksısı seçerken malzeme ve boyut özelliklerine karar verdikten sonra estetik detaylara geçebilirsiniz. 

• Kil saksı: Kaktüsler yeterince su emilimi yapmasına rağmen köklerin çürümemesi için fazla suyun tahliye edilmesi gerekiyor. Kilden yapılan çömlekler hem toprağın nem seviyesini dengelediği hem de fazla suyun emilimini sağladığı için kaktüsler için mükemmel bir seçenek olarak öne çıkıyor. Kil saksı çeşitleri diğerlerine kıyasla daha ucuz olduğu gibi ev dekorasyonu için çeşitli renk ve tasarımlarla dikkat çekiyor.
• Ahşap saksı: Kaktüsünüzü dış mekanda yetiştirmeyi düşünüyorsanız, dayanıklı bir performans gösteren ahşap saksıları tercih edebilirsiniz. Bahçe peyzajıyla harika uyum yakalayan ahşap saksılar aynı zamanda topraktaki fazla suyun emilmesini sağlıyor. Bununla birlikte ahşap saksıların bir süre sonra çürüme eğilimi gösterdiğini belirtmek gerekiyor.
• Plastik saksı: Kaktüsünüzü dikmek için ucuz, kolay bulunabilen ve kullanışlı bir seçenek arıyorsanız, plastik saksılar en iyi seçenek olabilir. Çeşitli renk, desen ve boyut alternatifleri sunan plastik malzemeli saksılar uzun ömürlü olmasıyla diğerlerinden ayrılıyor. Özellikle iç mekandaki ev bitkileri için tercih ediliyor. 

Evde kaktüs bakımı için saksı malzemesine karar verdikten sonra geriye boyut özellikleri kalıyor. Kaktüsüm neden yumuşacık oldu demek istemiyorsanız, dikenli bitkinizi çok büyük kaplarda yetiştirmemelisiniz. Genel bir kural olarak, kaktüsün ana gövdesi ile saksının kenarı arasında 2 cm boşluk bulunması yeterli. Ayrıca sağlıklı kök salınımı için saksı derinliğinde fazladan 5-6 cm boşluğa izin vermek gerekiyor.

Kaktüsünüz için en iyi toprağı seçin.

Sukulent bakımı söz konusu olunca en önemli aşamayı toprak seçimi oluşturuyor. Kaktüs için en iyi toprağı seçerken aşağıdaki ipuçlarından yararlanabilirsiniz:

• Drenajı iyi ve besin değeri bakımından zengin toprakları seçmelisiniz. Kaktüs toprağı iyi drene edilmediği takdirde kök çürümesi ve böcek istilası gibi problemler oluşuyor. 
• Hızlı kuruyan organik topraklarla bol gözenekli inorganik toprakları karıştırarak kaktüsünüz için en iyi toprak kompozisyonunu oluşturabilirsiniz. Bunlardan ilki köklere su ve besin sağlarken ikincisi drenajın artmasına katkı sunuyor.
• Drenajı yüksek topraklar için genellikle kum tercih ediliyor fakat siz çakıl, kum veya graniti de kullanabilirsiniz. Toprağın organik bileşenlerini artırmak için de Hindistan cevizi torfu veya turba yosunu eklemelisiniz.

Kaktüsü ne zaman sulamanız gerektiğini öğrenin.

Kaktüslerin aylarca susuz yaşayabildiğini düşünüyorsanız, bu büyük bir şehir efsanesi. Gövdelerinde ve yapraklarında su biriktiriyor olmaları kaktüslerin susuz büyüdüğü anlamına gelmiyor. Kaktüsleri az sulamak buruşmaya neden olurken fazla sulamak ise büyümeyi engelliyor. Mevsimlere göre kaktüs sulaması şu şekilde yapılıyor:

• İlkbahar ve yaz: Sıcak mevsimlerde kaktüslerinizi haftalık olarak sulamalısınız. Saksıdaki toprağı iyice suladıktan sonra fazla suyun akmasına izin vermenizde yarar var. Aksi takdirde kökte su birikimi çürümeyi tetikleyebilir. Yeniden sulamadan önce toprağın kuruduğundan emin olmalısınız. Ayrıca çoğu kaktüs türü bahar mevsiminde çiçek açıyor.
• Sonbahar ve kış: Soğuk havalarda kaktüsünüzü biraz dinlendirmek isteyebilirsiniz. Sonbahar ve kış mevsimlerinde kaktüsleri sulamadan önce toprağın tamamen kurumuş olması gerekiyor. İki sulama dönemi arasındaki süre bulundukları ortama bağlı olarak iki hafta ila bir ay arasında değişiyor.

Kaktüsün sağlıklı gelişimi için en iyi gübreyi kullanın.

Kaktüsler yoğun beslenmeye ihtiyaç duymasa da güzel çiçekler vermesi ve sağlıklı bir şekilde büyümesi için en iyi gübreyi kullandığınızdan emin olmalısınız. Kaktüs çiçeği bakımı için düşük azotlu, fosfor oranı yüksek ve suda çözünebilir gübre çeşitlerini tercih etmelisiniz. 

Kaktüsünüzü sadece büyüme dönemleri olan ilkbahar ve yaz aylarında gübrelemeniz yeterli. Aşırı gübreleme yarardan çok zarar getirdiği için yaklaşık 4 litrelik suya 1 yemek kaşığı gübre ekleyerek sıcak mevsimlerde bu karışımla sulama yapabilirsiniz. Ayrıca yeni dikilen kaktüslerde gübre kullanmadan önce kökün yerleşmesi için iki ay beklemek gerekiyor. 

Evde kaktüs bakımı için ideal ışık koşullarını sağladığınızdan emin olun.

Kaktüsler güneş ışığına ihtiyaç duyar mı diye merak ediyorsanız, sorunun cevabı evet. Çoğu kaktüs türü sıcak çöl iklimlerine özgü olduğundan bitkinin iç mekanda büyümesi ve çiçek açması için yeterli güneş ışığı sağlamalısınız. Bununla birlikte çok fazla güneş ışığı yanıklara neden olabilir ve bu da kaktüsün beyazlaşması demek. Haliyle pencere kenarında yetiştirilen kaktüslerin sık sık döndürülmesi gerekiyor. 

İç mekanda bitki yerleşimi yaparken ideal ışık koşullarını sağlamak için güney ve güneydoğu cephelerini kullanabilirsiniz. Yeterince ışık almayan kaktüslerin koyu yeşil rengi soluklaşabilir ve bitkinin geri kalanına kıyasla daha küçük ve tuhaf büyüme modelleri gözlemleyebilirsiniz. Kısacası kaktüsler sağlıklı büyüme için günde yaklaşık 4-6 saat güneş ışığına ihtiyaç duyuyor.

Kaktüsün yaşamını tehdit eden zararlı organizmalara karşı önlem alın.

Kaktüs yetiştirmek diğer ev bitkilerine kıyasla daha az bakım gerektirse de zararlı organizmaların istilası tüm hesapları bozabilir. Özellikle minik kaktüs bakımı esnasında haşereleri kontrol etmek ve saklandıkları yeri tespit etmek zorlaşabilir. Peki kaktüsleri hangi canlılardan nasıl korumalı?

• Unlu bitler: Genellikle büyümekte olan yavru kaktüsleri hedef alan unlu bitler bitkinin kuytu köşelerine gizleniyor. Küf benzeri beyaz renkli kümeler şeklinde ortaya çıkan bu organizmalar başlangıçta kaktüse ait bir izlenim oluşturabilir fakat hızla yayılmadan temizlenmesi gerekiyor. Aşırı sulama ve gübreleme sonucu ortaya çıkan unlu bitleri etil alkole batırılmış bir pamuklu çubukla silebilirsiniz.
• Kırmızı örümcekler: Ev bitkilerinin azılı düşmanı olarak bilinen kırmızı örümcekler gözle fark edilemeyecek kadar küçük fakat kaktüste delikler açarak ciddi zararlara neden oluyor. Kırmızı örümceklerden kurtulmak için buna uygun haşere öldürücüleri veya evde çözüm yöntemi olarak neem yağını kullanabilirsiniz.

Kaktüs bakımı ve çoğaltılması için yapılması gerekenleri öğrenin.

Evde yetiştirdiğiniz bitkileri çoğaltarak hem paradan tasarruf edebilir hem de salon çiçekleri koleksiyonunuza yenilerini ekleyebilirsiniz. Kaktüs bakımı ve çoğaltılması da gövdeden ayrılan yavruların başka bir saksıya alınmasıyla gerçekleşiyor. Kaktüsler nasıl çoğaltılır diyorsanız, aşağıdaki adımları uygulayabilirsiniz:

• Yeterince büyüdüğünü düşündüğünüz kaktüs yavrularını ellerinizi kullanmadan gövdeden ayırmalısınız.
• Kaktüs dikenlerine elle dokunmak alerjik reaksiyonları tetikleyebildiği gibi kanama riski de oluşturabilir. 
• Bir maşa yardımıyla kaktüs yavrusunu kavradıktan sonra döndürerek gövdeden kopmasını sağlayabilirsiniz.
• Yaralı bölgenin kapanması için kaktüs yavrusunu bir gün dinlendirin.
• Kaktüs onarımını gerçekleştirdikten sonra toprağın yarım santimetre içine girecek şekilde saksıya yerleştirin. Fazla derine indiğinizde çürüme problemiyle karşılaşabilirsiniz.
• Koparılan kısmı toprakla temas edince zaman içinde kök salan kaktüsünüzün büyüyüşünü adım adım izleyebilirsiniz.

Evde kaktüs bakımı ile ilgili tüm püf noktaları öğrendiğinize göre en heyecan verici bölüme, yani bitki seçimine geçebilirsiniz. İster opuntia ister zebra kaktüs bakımı olsun, edindiğiniz bilgileri tüm türler üzerinde uygulayabilirsiniz.