Kumaş Türleri Nelerdir?

Yeni bir kıyafet veya eviniz için çeşitli tekstil ürünleri alırken yalnızca renk ve tasarım detaylarına değil, aynı zamanda kumaş türüne de odaklanmanız gerekiyor. Nitekim, moda endüstrisinde her biri farklı amaçlarla kullanılan ve buna uygun bakım rutinleri gerektiren onlarca çeşit kumaş türü bulunuyor. Üstelik kumaş türleri ve kullanım alanları dokuma stillerine göre de farklılık gösteriyor.

Bu nedenle kıyafet, yatak örtüsü veya herhangi bir ev tekstili ürününü satın almadan önce kumaş çeşitleri ve isimleri hakkında fikir sahibi olmak isteyebilirsiniz. O halde, kumaş türleri ve isimleri hakkında detaylı bilgilerin yer aldığı bu rehberi okumaya devam edebilirsiniz.

Doğal Kumaş Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?

Kumaşlar genel anlamda üretiminde kullanılan liflerin elde ediliş biçimlerine göre sınıflandırılıyor. Buna göre, doğal ve sentetik (yapay) olmak üzere iki çeşit kumaş türü bulunuyor. 

Doğal kumaş türleri ve kullanım alanları şu şekilde:

• Pamuk: Hafif, ince ve yumuşak yapısıyla cilt dostu bir kumaş türü olan pamuğun kullanımı tarih öncesi çağlara kadar uzanıyor. Çok yönlülüğüyle bilinen pamuk kumaşlı kıyafetler elde ve makinede yıkanabilirken aynı zamanda dört mevsim boyunca giyilebiliyor. Terletmeyen kumaş çeşitleri arasında yer alan pamuk; nefes alabilir özelliği, düşük maliyeti ve kolay boyanabilir yapısıyla en popüler günlük giyim kumaşlarının başında geliyor.
• Keten: Moda endüstrisinde sıkça kullanılan keten kumaşlar pürüzsüz yüzeyi, dayanıklı lifleri ve hava geçirgen yapısıyla biliniyor. Özellikle kesim ve dikim konusunda kolaylık sağlayan keten kumaşları koltuk döşemesi, perde, yatak örtüsü, pantolon, gömlek ve diğer hazır giyim ürünlerinde görmek mümkün. Pamuğun yanı sıra popüler gömleklik kumaş çeşitleri arasında yer alan keten, yüksek emiciliği nedeniyle için kolayca kırışıyor. Haliyle keten kıyafetlerin ütülenmesi için ekstra çaba harcamak gerekiyor.
• Jüt/Bambu: Aynı isimli bitkinin liflerinden elde edilen jüt kumaşlar dayanıklı ve sürdürülebilir özellikleri sayesinde tekstil endüstrisinde son yıllarda giderek popüler hale geliyor. Sağlam ve sert bir malzemeye ihtiyaç duyulduğunda harika avantajlar sağlayan bu kumaş türü genellikle Amerikan servis altlıkları, kilimler, döşeme malzemeleri ve yazlık ayakkabı çeşitlerinde kullanılıyor. Düşük ısı iletkenliğinden dolayı iyi bir yalıtım lifi olan jüt, hasır kumaş olarak da biliniyor.  
• Yün: Koyun, alpaka, tiftik keçisi, deve ve lama gibi hayvan yünlerinin kırpılmasıyla elde edilen yün kumaşların kıvrımlı lifleri havayı hapsederek soğuk havalarda yüksek ısı yalıtımı sağlıyor. Yün liflerinin dış tarafı suyu iterken iç kısmı suyu emerek terlemenin etkilerini en aza indiriyor. Kazak, ceket ve hırka gibi üst giyim ürünlerinde kullanılan yün, ütü gerektirmeyen kumaşlar arasında yer alıyor. 
• İpek: Bir zamanlar dünya ticaretine yön veren değerli ipek kumaşlar yüksek esneme kabiliyetiyle kırışıklığı en aza indirse de hassas dokusu nedeniyle yıkama ve ütüleme sırasında özel bir bakım gerektiriyor. Çoğunlukla lüks giysiler, nevresim takımları ve el sanatlarında kullanılan ipek lifleri, zarif görünümü ve tende bıraktığı yumuşak histen dolayı en iyi şal kumaş çeşitleri arasında yer alıyor.

Sentetik Kumaş Türleri ve Özellikleri Nelerdir?

Hazır giyim endüstrisi kullanıcılara çok yönlü alternatifler sunmak ve hızlı tüketim taleplerini karşılamak için yapay kumaşlar da kullanıyor. Çoğunlukla doğal kumaşlarla birlikte kullanılan sentetik lifler, kumaş baskı çeşitleri ile süslendiğinde ev tekstili ve dekorasyon ürünlerinde de kendine yer buluyor. 

Sentetik kumaş çeşitleri ve isimleri şu şekilde: 

• Polyester: En popüler sentetik elyafların başında gelen polyester, tekstil endüstrisindeki hemen hemen her üründe kullanılıyor. Güçlü, yumuşak ve kolay kolay kırışmayan bu yapay kumaş türü sadece hazır giyim ürünlerinde değil, aynı zamanda perdeler, yastık kılıfları, çarşaflar ve masa örtülerinde de tercih ediliyor. Lekeye karşı dirençli olan polyester kumaşlar genellikle pamuk ve yün kumaşlarla karıştırılarak kullanılıyor. Polyester kumaş nemi hızlıca emdiği ve kolay kuruduğu için özellikle spor giyim ürünlerinde kullanılıyor.
• Rayon: Doğal ipeğin daha düşük maliyetli bir alternatifi olarak üretilen rayon kumaşlar selüloz lifleriyle elde ediliyor. Rayon kumaşın yapımında doğal malzemeler kullanılsa da üretim sürecinde birtakım kimyasallar kullanıldığı için sentetik kumaş sınıfına dahil ediliyor. Pürüzsüz dokusuyla ipek ve yün kumaşın yapay bir karışımı niteliğindeki bu kumaş türü genellikle sıcak ve nemli ortamlarda tercih ediliyor. Hafif, kaygan ve kolayca kırışmayan bir kumaş arıyorsanız, rayon kumaşlı giysileri tercih edebilirsiniz. 
• Şifon: Naylonun icadından önce yalnızca ipek iplikler kullanılarak üretilen şifon kumaş çeşitleri şimdilerde hem pamuk hem de diğer sentetik liflerin karışımıyla oluşturuluyor Gece kıyafeti, iç çamaşırı ve diğer lüks giysilerin vazgeçilmezi olan bu kumaş türü tek katlı ve ince bir dokumaya sahip olduğu için transparan bir görünüm yaratıyor. Son derece hafif bir kumaş türü olan şifon, terlemeyi azalttığı için çoğunlukla yaz döneminde tercih ediliyor. Şık ve zarif görünümü nedeniyle ipek ve satenle birlikte diğer abiye kumaş türleri arasında yer alıyor.

Örme Kumaş Çeşitleri Nelerdir?

Kumaş türleri lif malzemesine göre sınıflandırılırken kullanım alanları büyük ölçüde örme stiline göre belirleniyor. Malzemesi ne olursa olsun, örme kumaş çeşitleri uygulanan stile göre dayanıklılık, elastikiyet, estetik ve doku anlamında birçok farklılık sunuyor.

Örme kumaş çeşitleri ve kullanım alanları şu şekilde: 

• Düz Örgü: Kumaşlarda en temel dokuma türü olan düz örgü stili, diğerlerine kıyasla daha sık olduğu için yüksek dayanıklılık sağlıyor. Çok yönlü, ince ve hafif kıyafetler üretmek için uygulanan düz örgü yöntemi müslin, kanvas, keten, pamuk ve yün gibi çeşitli elyaflarda kullanılıyor.
• Jersey: Esasen yünden yapılan yumuşak, esnek ve örgülü bir kumaş çeşidi olan jersey, pamuk ve sentetik karışımlar kullanılarak da üretiliyor. Kazak ve sweatshirt gibi üst giyim ürünlerinde kullanılan bu örme kumaş türünün ön yüzü pürüzsüz bir dokuya sahipken kumaşın iç tarafındaki ilmekler belirgin bir şekilde görülüyor. 
• Dimi Örgü: Soldan sağa ve sağdan sola çapraz nervürlerin paralel bir şekilde bir araya getirildiği dimi örgülü kumaş çeşitleri düz örgülü kumaşlara göre daha güçlü ve yumuşak bir yapı sergiliyor. Genellikle denim pantolonlarda kullanılan bu kumaş türü kırışmaya dayanıklı ve sağlam bir özellik gösterse de kot bakımı için bazı kurallara dikkat etmek gerekiyor. 
• Saten: Dimi dokumanın farklı bir versiyonuyla oluşturulan saten örgülü kumaşlar parlak ve pürüzsüz yüzeyiyle biliniyor. İpek veya naylon gibi ince lifler kullanılarak örülen yumuşak dokulu saten kumaşlar çoğunlukla gecelik ve sabahlık gibi kadın iç giyim ürünlerinde tercih ediliyor. 
• Dantel: Genel olarak ipek, keten ve pamuk ipliği kullanılarak üretilen dantel örgülü kumaş çeşitleri giyim ürünlerinin yanı sıra ev tekstilinde de sıkça tercih ediliyor. Bu dekoratif kumaş türüyle uzmanlık gerektiren el dokuması ürünler de tasarlanıyor. 
• Ribana: Kumaşın her iki tarafında da bulunan dikey şeritlerle karakterize edilen ribana örgüsü, giysilerin tamamında kullanıldığı gibi elastik yapısı nedeniyle yalnızca manşet ve paça detaylarında da tercih ediliyor.   
• Pike: İnce nervürlerle karakterize edilen pike kumaşın üretiminde genellikle tamamen pamuk veya esneklik için elastan karışımlı malzemeler kullanılıyor. Bu örme kumaş çeşidi ince dokulu pürüzsüz yüzeyi, dayanıklılığı ve dikkat çekici stiliyle daha çok polo tişörtlerde kullanılıyor. 

Kısacası, bazıları tamamen doğal lifler bazıları da yapay malzemeler kullanılarak üretilen çok sayıda kumaş türü mevcut. Artık kumaş türleri ve isimleri hakkında genel fikir sahibi olduğunuza göre hazır giyim, ev tekstili veya dekorasyon alışverişi yaparken ihtiyaçlarınıza en uygun ürünü kolayca bulabilirsiniz.