İnsan Hakları Haftası

İnsan Hakları Haftası, 10 Aralık 1948 tarihinde Evrensel İnsan Hakları Bildirisi’nin kabul edilmesi ile birlikte ilan edilen İnsan Hakları Günü‘nü de içine alan, her yıl 10-17 Aralık tarihleri arasında kutlanan haftadır.

İnsan Hakları Nedir?

Tüm insanların sahip olduğu temel hak ve özgürlükler birliğine temelde insan hakları denir. İnsan hakları dendiği zaman ırk, etnik köken, ulus, dil, din ve cinsiyet ayrımı bir kenara bırakılarak her bir birey eşit olarak kabul edilir. Bu hakların tamamı, dünyada yaşayan tüm insanların yararlanabileceği genel geçer ve evrensel haklardır. Burada belirtmek gerekir ki pek çok insan bilimci, insan hakları teriminin aslında bir ideali içerdiğini savunur. Başka bir deyişle bu tanım, bu alanda “olanı” değil, “olması gerekeni” ifade eder.

İnsan haklarının kökeninde tüm bireylerin hak ve saygı açısından eşit ve hür doğduğu anlayışı yatar. Her bireye seçim yapma, bağımsız davranma ve yeteneklerini geliştirme özgürlüğü sağlayan insan hakları, beraberinde aynı oranda sorumluluğu da getiren bir kavramdır. Birleşmiş Milletler’in evrensel beyannamesinin ilk maddesinde, “Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğal. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler.” ibaresi yer alır.

İnsan Hakları Günü Ne Zaman İlan Edilmiştir?

İnsan Hakları Haftası, II. Dünya Savaşı döneminde ortaya çıkan bir süreçtir. II. Dünya Savaşı sonrasında dünya devletleri, bireylere tanınan özgürlüklerin ve hakların güvence altına alınması konusunda bir araya gelerek bir karar vermek üzere masaya otururlar. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu tarafından 1948 yılının Haziran ayında hazırlanan İnsan Hakları Bildirisi, Paris’te yapılan oturumda, 10 Aralık 1948 tarihinde kabul edilir. Bildiri oy birliğiyle olmasa da ülke çoğunluğuyla oylanır ve yürürlüğe geçer. Oy birliğinin olmamasının sebebi ise burjuva sınıfının çıkar ilişkilerini ön planda tuttuğu gerekçesi ile bildiriye çekimser bakan 6 sosyalist ülke ile Suudi Arabistan ve Güney Afrika Birliği’nin bildiriye olumsuz bakışlarıdır.

İnsan Hakları Haftası Neden Önemlidir?

İnsan Hakları Haftası, Birleşmiş Milletler’in oluşturduğu beyannamenin imzalandığı günden itibaren her yıl düzenli olarak kutlanır. İnsan Hakları Haftası aynı zamanda insan olmanın gerekliliklerini, yükümlülüklerini ve sorumluluklarını da bireylere hatırlatma konusunda yardımcı olan, önemi yadsınamaz bir hafta olarak bilinir. Bununla birlikte ülkemiz de İnsan Hakları Haftası konusunda aktif ve bilinçli bir toplum olmanın gururunu taşır. İnsan Hakları Haftası çerçevesinde Türkiye’nin çeşitli illerinde her yıl çeşitli aktiviteler, etkinlikler, bilinçlendirme çalışmaları ve eğitim günleri düzenlenerek bu hafta önem ve saygıyla anılmaya devam eder.

İnsan Hakları Bildirisinin Maddeleri Nelerdir?

İnsan Hakları Haftası çerçevesinde hatırlanan İnsan Hakları Beyannamesi, toplamda 30 maddeden oluşur. Her biri birbirinden mühim ve önem arz eden maddeler arasında her bilinçli vatandaşın mutlaka bilmesi gereken maddeleri şu şekilde sıralamak mümkün:

Bütün insanlar hür ve eşit doğar.
Her bireyin fikir, vicdan ve din hürriyeti vardır.
Herkes ırk, cins, dil, din ve düşünce farkı gözetmeksizin temel hak ve hürriyetlere sahiptir.
Hiç kimse kölelik ve kulluk altında yaşamaya zorlanamaz.
Hiç kimseye insanlık dışı ve onur kırıcı cezalar uygulanamaz.
Her bireyin eğitim hakkı vardır ve bu haktan yararlanabilmelidir.
Herkesin çalışma, işini özgürce seçme ve işsizlikten korunma hakkı bulunur.